„Ćwiczenia z uważności” wystawa Alicji Bielawskiej i Teresy Starzec

Alicja BIELAWSKA, Teresa STARZEC
Ćwiczenia z uważności
Kuratorka: Paulina Olszewska

Wernisaż: 25.04.2024 (czwartek) g. 19.00,
spotkanie autorskie: g. 20.00

Więc pokaż mu rzeczy zwykłe, co z pokolenia na pokolenie żyją w nas jako nasza własność, pod ręką, w spojrzeniu”.


R.M. Rilke

„Ćwiczenia z uważności“ to rozmowa pomiędzy dwoma artystkami: Teresą Starzec i Alicją Bielawską.
Teresa Starzec (ur. 1952 r.) jest artystką pracującą z medium malarstwa i rysunku, Alicja Bielawska (ur. 1980 r.) z kolei sięga po formy przestrzenne, wykorzystując w nich tkaninę i ceramikę. Wystawa koncentruje się na tych momentach, w których ich praktyka się styka i odnajduje zagadnienia, która są im wspólne. To, co odnajdujemy zarówno u Teresy Starzec, jak i Alicji Bielawskiej to owa tytułowa uważność, czyli sposób odbierania otaczającej nas rzeczywistości i przetwarzania jej na język sztuki. Obie artystki także na różny sposób odnoszą się do natury i wykorzystują jej elementy albo motywy z nią związane. Teresa Starzec traktuje swoje obrazy jak syntezę krajobrazów, przesyconych powietrzem i światłem, w których otoczeniu artystka tworzy na co dzień. Prace Teresy Starzec zachęcają do tego, aby patrzeć na otaczającą nas rzeczywistość poprzez odczucia i wrażenia. Punktem wyjścia do przestrzennych prac Bielawskiej stają się architektoniczne formy parawanów, przepierzeń czy zasłon, które tworzą nowe relacje przestrzenne, dając poczucie intymności i bezpieczeństwa, i rozdzielając wnętrze, pozostają otwartymi względem całości pomieszczenia. Do realizacji swoich form artystka wykorzystuje naturalnie barwione tkaniny, a niektóre wzory inspirowane są rozlewiskami rzeki Narwi. „Ćwiczenia z uważności“ to także rozmowa między matką i córką, kobietami, które łączy emocjonalna więź, a także niewerbalne i intuicyjne porozumienie. Uwidacznia się to w przestrzeni wystawy, kiedy obrazy Teresy Starzec łączą się z instalacjami Alicji Bielawskiej, a kolory i formy w ich pracach się uzupełniają. Dodatkowo w rzeźbie “Wycinanki” (2019) Alicja Bielawska w kobiecą narrację włącza motywy wycinanek tworzonych przez babcię: Halinę Bielawską. Na wystawie „Ćwiczenia z uważności“ zaprezentowane są obrazy Teresy Starzec wykonane w przestrzeni ostatnich kilku lat. Alicja Bielawska wykorzystuje już istniejące instalacje oraz rzeźby uzupełnione o prace stworzone specjalnie z myślą o przestrzeni Galerii Sztuki im Jana Tarasina w Kaliszu. Jednymi z nich są specjalnie zaprojektowane przez artystkę obiekty, które zachęcają do tego, aby na nich usiąść i pobyć w przestrzeni tu i teraz, aby poćwiczyć naszą własną uważność odbioru otoczenia.

Paulina Olszewska


Alicja Bielawska, „Pawilon kolorów” (detal), 2022, stal, farba, jedwab.

Alicja Bielawska, ur. 1980 w Warszawie, mieszka w Warszawie.
Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i sztuk pięknych na Gerrit Rietveld Academie w Amsterdamie. W 2022 roku obroniła doktorat pod kierunkiem prof. Katarzyny Józefowicz na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.

Tworzy rysunki oraz rzeźby i instalacje wykorzystując w nich takie materiały jak tkaniny i ceramika. Pisze poezje. Jej prace koncentrują się wokół materialnej sfery codzienności i relacji pomiędzy przedmiotami, wnętrzami a wspomnieniami, dotykając kwestii względności percepcji i roli pamięci. Interesuje ją kształtowanie przestrzeni i kontekst, w jakim umieszcza prace – kontekst miejsca, architektury oraz rola odbiorcy. Do swoich realizacji wprowadza również elementy choreografii i performansu.

W 2015 roku nominowana była do nagrody Spojrzenia 2015 – Nagroda Deutsche Bank, współorganizowanej przez Zachętę Narodową Galerię Sztuki, a w 2016 roku do nagrody Paszporty Polityki w kategorii sztuki wizualne. Odbyła rezydencje artystyczne w Academie Schloss Solitude w Stuttgarcie w 2014-2015 i w Nida Art Colony w 2016 r.  Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie dwukrotnie zamówiło u niej realizacje site-specific w 2013 i 2018 r.

Reprezentowała Polskę na London Design Biennale 2021 wystawą Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni, stworzoną we współpracy z CENTRALĄ i Aleksandrą Kędziorek. Wystawa Dom odziany była następnie pokazywana w 2022 roku na Design Biennale BIO 27 Super Vernaculars w Ljubljanie i na Lisbon Architecture Triennale 2022.

Jej prace znajdują się w kolekcjach takich instytucji, jak:
Galeria Studio w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Galeria Arsenał w Białymstoku, Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.


Teresa Starzec, „Zielony pejzaż”, 2019, olej na płótnie, 95 x 195 cm

Teresa Starzec, ur. w 1952 r. w Krakowie, mieszka i pracuje w Warszawie i na Podlasiu.
W latach 1972-78 studiowała na wydziale grafiki i malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 1975-76 studiowała na wydziale grafiki Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Sztokholmie. Dyplom uzyskała w 1978 r. w pracowni drzeworytu na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 1985/86 przebywała na stypendium w Atelierhaus Worpswede (Niemcy). W 1991 roku wraz z mężem Andrzejem Bielawskim założyła Fundację Atelier – organizację pozarządową działającą w sferze edukacji artystycznej, którą prowadzi do dzisiaj.

Tworzy obrazy olejne, akwarele, rysunki, drzeworyty, wideo i fotografie. W jej twórczości krajobraz jest odniesieniem i inspiracją. Obserwacja natury, studiowanie wybranego motywu w zmieniającym się świetle dnia i pór roku wiąże się też dla artystki z kontemplacją i ma dla niej wymiar metafizyczny. Pojedynczy element pejzażu przetwarzany przez artystkę staje się niemal abstrakcyjną formą. Ważnym elementem jej języka jest kolor, za pomocą którego rozwija wariacje na tamat wybranych motywów tworząc rozbudowane cykle prac malarskich, rysunkowych, drzeworytów. Jej prace znajdują się w kolekcjach takich instytucji jak: Muzeum Narodowe w Krakowie, Gabinet Rycin Biblioteki Narodowej w Warszawie, Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Muzeum Okręgowe w Przemyślu, Worpswede Archive w Worpswede (Niemcy), Country Council w Mariestad (Szwecja), British Museum w Londynie (Wielka Brytania) i w kolekcjach prywatnych.


Alicja Bielawska, „Wycinanki”, 2019, drewno, sklejka, farba, 172 x 46 x 190 cm

Projektowi Ćwiczenia z uważności towarzyszy program edukacyjny, którego założeniem podobnie jak i całej wystawy, jest kształtowanie wrażliwości na otaczającą rzeczywistość, inne osoby i świat przyrody.

HARMONOGRAM programu edukacyjno-animacyjnego dostępny jest na naszej stronie:
https://tarasin.pl/program-edukacyjno-animacyjny-towarzyszacy-wystawie-cwiczenia-z-uwaznosci/

Czas trwania wystawy: 25.04-24.05.2024

Miejsce wystawy: Galeria Sztuki im. Jana Tarasina, pl. Św. Józefa 5, 62-800 Kalisz

Partnerem wystawy jest Fundacja Artystyczna Podróż Hestii i STU ERGO Hestia S.A.
Projekt sfinansowano ze środków Fundacji Artystyczna Podróż Hestii.

Patronaty medialne nad wystawą objęli:
NOTES NA 6 TYGODNI, ARTINFO.PL, Radio POZNAŃ, Radio Centrum, Ziemia Kaliska, FAKTY KALISKIE, CALISIA.PL

Partnerzy Galerii:
Grupa Mo, SCHIMMEL PIANOS, POLIFARB KALISZ S.A., M&P ALKOHOLE WINA CYGARA