Sztuka i dokumentacja – Sztuka w procesie – o nieznośnej lekkości bytu?

Zapraszamy na spotkanie ze sztuką współczesną i jej ochroną, archiwami, dokumentacją, elementami nowej teorii konserwatorskiej i praktyki konserwatorskiej, które mogą stanowić ratunek dla nietrwałości najnowszej sztuki. Znak zapytania w tytułowej „nieznośnej lekkości bytu” parafrazuje przepełnioną niepokojem egzystencjalnym prozę Milana Kundery, ale odnosi to pytanie poza literackie źródło. Dotyczy sztuki i sensu ludzkiej egzystencji, zastanowienia „skąd – dokąd”, i „po co” istniejemy. Podobnie jednak wyraża niepokój, który w tym przypadku dotyczy kontrastu rzekomej łatwości tworzenia sztuki przez artystów współczesnych, wobec trudu zachowania ich sztuki. Potęguje to fakt, że współczesne dzieło sztuki wizualnej jest jednością złożoną z wielu elementów i to w sposób po wielekroć bardziej skomplikowany niż było to dawnej, w dziełach tradycyjnej sztuki. Sztuki wizualne w swojej „nieznośnej lekkości bytu” powstają dziś w procesie, który nie ma ograniczeń konceptualnych i materialnych, a ich tworzywem może być wszystko…Zapewnienie istnienia i trwałości takiej sztuce, obarczone jest troską konserwatorów o zachowanie integralności utworów, ich idei i znaczenia, przesłania, znaczenia oryginalnej (i często nieznanej) materii dzieł, możliwości rekonstrukcji. Takie ramy opieki wychodzą poza sens sztuki jako rzeczy, czy też przedmiotu z kontekstem intelektualnym, gdyż dotyczą sztuki wizualnej, która jest w ciągłym procesie. Powstały więc nowe zadania, które implikuje różnorodność dziedzictwa sztuk wizualnych, jak konserwacja poprzez dokumentację, autoryzowane wywiady z artystami, archiwizowanie materialnych pozostałości po sztuce efemerycznej, ewentualna zgoda na rekonstrukcję, emulację, czyli naśladownictwo, re-enacment jak w przypadku performance i inne.Te nowe zadania są rodzajem „procesu w sztuce”. Procesualizacja ma różne wymiary, od konserwatorskiego ratowania „nieznośnej nietrwałości materii” sztuki, po procesy rekonstrukcyjne, wystawiennictwo. Wielodyscyplinarna konserwacja, włączając obowiązki kustosza i kuratora do swoich zadań, staje się adwokaturą na rzecz sztuki i spuścizny artysty oraz obrony integralności utworów artystycznych.

Iwona Szmelter

Spis treści:

SZTUKA W PROCESIE – O NIEZNOŚNEJ LEKKOŚCI BYTU? / ART IN PROCESS – ON THE UNBEARABLE LIGHTNESS OF BEING?
Red. /Edit. by Iwona SZMELTER

Monika JADZIŃSKA, Nieznośna Zmienność Materii. Tworzywa Sztuczne W Sztuce / Unbearable Variability Of Matter. Plastics In Art

Monika SUPRUNIUK, Czy Sztuka Może Podlegać Tym Samym Prawom Rynku Co Smartfon? Kontekstualizm W Konserwacji I Restauracji Nowych Mediów / Can Art Be Subject To The Same Market Rules As A Smartphone? Contextualism In The Preservation And Restoration Of New Media

Maja KLIMZA-PĘKSYK, Jan Tarasin – Obrazy Trójprzestrzenne. Niezwykłe Eksperymenty Technologiczne / Jan Tarasin – Pictures Of Three-Spaces. Unusual Technological Experiments

Anna KOWALIK, Roślina Jako Medium. Problematyka Ochrony Sztuki Współczesnej Z Elementami Roślinnymi / The Plant As The Medium. An Issue Of The Care On Contemporary Art With The Elements Of Plants

Materiały dostępne są w internecie pod linkiem: http://www.journal.doc.art.pl/archiwalne.html

Czasopismo Sztuka i Dokumentacja (SiD) powstało wiosną 2009 roku w związku z Festiwalem Sztuka i Dokumentacja, który odbywał się co roku w Łodzi w latach 2009-2014. Do roku 2017 było wydawane przez Stowarzyszenie Sztuka i Dokumentacja. Od roku 2018 wydawcą czasopisma została Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku. Celem czasopisma jest publikacja wyników badań nad sztuką oraz dostarczanie podstawowych materiałów źródłowych dla naukowców, wykładowców, krytyków sztuki i dziennikarzy. Publikowane materiały artystyczne powstają na styku praktyki i teorii, wypowiedzi artystów, dokumentacji wydarzeń historycznych oraz kalendariów działalności instytucji sztuki.