Polska Szkoła Kolażu. Wystawa Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego

Artyści patrzą i wnikają w sprawy, które na co dzień się nie ujawniają. To najważniejsza rola sztuki – zastawianie pułapek na problemy ukryte w nas i wokół nas.

Maria Anna Potocka, „Pieśń ostateczna”, Kraków 2020

W ramach projektu Postój ze Sztuką w witrynach kaliskich przystanków pojawiły się szkice do obrazów będące pierwszym etapem realizacji kolaży. Jest to często moment szczególny, inspirujący i wyzwalający chęć dalszego przekształcania zestawionych fragmentów fotografii, wyciętych z albumów o sztuce, dokumentów historycznych i prasy. Dalsze prace nad kolażami można śledzić w przestrzeni Galerii.

Paweł Althamer i Artur Żmijewski należą do najbardziej rozpoznawalnych polskich artystów. Poznali się w pracowni profesora Grzegorza Kowalskiego, zwanej Kowalnią, na Wydziale Rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Debiutowali w latach dziewięćdziesiątych i od tamtego czasu wpisują się w kanon sztuki polskiej i światowej. Od ukończenia studiów pozostają w kontakcie, przyjaźnią się, wystawiają razem i współpracują. Podczas wspólnej rezydencji w Japonii  rozpoczęli cykl prac na papierze, z wykorzystaniem tuszu i stempli. Od 2017 roku tworzą kolaże.

Kolaże zbudowane są z fragmentów wyciętych z albumów o sztuce, albumów fotograficznych i anatomicznych, które artyści zestawiają w zaskakujących i gęstych kompozycjach. Wielowarstwowe, malarskie prace mają wyraźną barwę i fakturę. Ciało, akt, zagłada, abstrakcja to niektóre z wątków pojawiających się na wystawie, jednak  żaden z nich nie dominuje. Pomimo tego, że artyści przez lata walki na polu sztuki krytycznej przyzwyczaili publiczność do wezwań do zrywu i rewolucji, nie znajdziemy tutaj polityki. Jej miejsce  przejmuje refleksja o sztuce. Prace wymagają koncentracji i wniknięcia w kontekst, wrażliwości.

Paweł Althamer, ur. 1967, mieszka i pracuje w Warszawie, rzeźbiarz, autor działań, instalacji, filmów video. W swojej twórczości wychodząc od doświadczenia konkretnego cielesnego “ja” , zamazuje granicę między tym co jednostkowe i społeczne, między przestrzenią prywatną a publiczną, między reprezentacją a rzeczywistością, wykonując zarówno realistyczne rzeźby z nietrwałych materiałów, skromne interwencje w rzeczywistość, jak i rozbudowane projekty zakładające kolaborację i partycypację innych podmiotów lub grup np. bezdomnych, dzieci, mieszkańców bloku na warszawskim osiedlu, personelu obsługującego galerie. Od 1994 r. prowadzi cotygodniowe warsztaty ceramiczne dla osób chorujących na stwardnienie rozsiane w Państwowym Ognisku Artystycznym “Nowolipki” w Warszawie, ich wspólne prace wystawiane są jako Paweł Althamer & Grupa Nowolipie. Jego prace pokazywane były m.in. podczas indywidualnych wystaw The Neighbors New Museum, Nowy Jork (2014), Almech Deutsche Guggenheim, Berlin (2011), czy One of Many, Fondazione Nicola Trussardi, Mediolan (2007), jak również zbiorowych w Co widać? Sztuka polska dzisiaj, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (2014), Performa 13 Nowy Jork (2013), The Encyclopedic Palace. 55. Biennale w Wenecji, Wenecja (2013).

Artur Żmijewski, ur. 1966, mieszka i pracuje w Warszawie. Artysta sztuk wizualnych związany z Fundacją Galerii Foksal, jeden z przedstawicieli sztuki krytycznej w Polsce. W latach 1990-95 studiował na Wydziale Rzeźby warszawskiej ASP. Filmem „Powtórzenie” reprezentował Polskę na 51. Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji. Od 2006 roku był przez kilka lat redaktorem artystycznym pisma „Krytyka Polityczna”. Dziś współpracuje z nim jako szeregowy redaktor. Jest laureatem prestiżowej nagrody Ordway Prize (2010) przyznawanej wspólnie przez New Museum w Nowym Jorku oraz organizację Creative Link for the Arts; nagrody Fondazione Sandretto Re Rebaudengo Per L’Arte w 2000 roku oraz nagrody TVP Kultura w kategorii „Kultura Alternatywna i Sztuki Wizualne”. Do jego najgłośniejszych prac należą: Oko za oko (1998), Berek (1999), Lekcja śpiewu 2 (2003), KR WP (2000), Na spacer (2001), Nasz Śpiewnik (2003), 80064 (2004), Polak w szafie (2006), Katastrofa (2010), Msza (2011). Jest także autorem filmu Oni pokazywanego w ramach Documenta 12. w Kassel w 2007 i filmu Spojrzenie, pokazywanego w Kassel w ramach Documenta 14. Jest także autorem cyklów filmowych Demokracje i Wybrane prace. Był kuratorem 7. Berlińskiego Biennale Sztuki Współczesnej (2012). W 2013 roku został laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy.

Rejestrację działań artystycznych Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego w ramach „Polskiej Szkoły Kolażu” prezentujemy na 7 kaliskich przystankach:

1. Parczewskiego 02 (kierunek jazdy: plac Jana Pawła II, Łódzka, Warszawska)
2. Plac Jana Pawła II 01 (kierunek jazdy: Stawiszyńska Skarszewska, Łódzka Warszawska)
3. Górnośląska Kaliniec 03 (kierunek jazdy: Górnośląska Dworzec PKS)
4. Wyszyńskiego (Sawickiej) Słoneczna 10
5. Chopina II LO (kierunek rogatka)
6. Nowy Rynek Babina 06 (kierunek jazdy: Chopina)
7. Śródmiejska Złoty Róg (kierunek jazdy: Pl. Jana Pawła 2)

Finisaż „Polskiej Szkoły Kolażu” z udziałem artystów:
Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego
1.10.2021 (piątek) g. 19.00-22.00

Czas trwania wystawy: 06.09-16.10.2021

Wystawa jest wydarzeniem towarzyszącym 61. Kaliskim Spotkaniom Teatralnym – Festiwalowi Sztuki Aktorskiej.