„Make me happy – Schimmel”

W ramach cyklicznego projektu „Postój ze Sztuką” w witrynach siedmiu przystanków autobusowych na terenie Kalisza można oglądać wybrane reprodukcje prac, prezentowanych w ramach poplenerowej wystawy fotograficznej pt. Make me happy – Schimmel. Natomiast wystawę oryginalnych fotografii, które są wynikiem pleneru, można oglądać 20-23.11.2024 w Laboratorium Sztuki przy ul. Śródmiejskiej 31

Kalisz uznawany jest za jeden z głównych ośrodków produkcji fortepianów i pianin w naszym kraju, a tradycja ta sięga czasów Królestwa Polskiego. Wszystko zaczęło się od przybyłego z Berlina Jana Bogusława Petera (1781), który zapoczątkował na ziemi kaliskiej handel instrumentami muzycznymi własnej produkcji. Następnie na terenie miasta powstały pierwsze wytwórnie fortepianów, m.in. Jerzego Lindemanna (1823), Karola Grünberga (1830) oraz zakład Fryderyka Glandta (1832). Biznes rozkwitał, a system rzemieślniczy przekształcił się stopniowo w produkcję fabryczną na szerszą skalę. W 1878 roku powstał pierwszy fortepian, a następnie wytwórnia fortepianów Gustawa Arnolda Fibigera, która z czasem stała się największym tego typu zakładem w Królestwie Polskim. Fibiger był także prekursorem edukacji w obszarze przemysłu muzycznego, a idea ta jest do tej pory kontynuowana przez kaliskie Technikum Budowy Fortepianów.

Czas I i II wojny światowej to trudny moment dla Kalisza i dla przedsiębiorstw z branży budowy instrumentów muzycznych. Zakłady zostały w całości lub częściowo zniszczone przez działania wojenne. Fabryka Bettinga z powodu utraty siedziby została przeniesiona do Leszna, a Fibiger, by odrobić straty zaczął także produkować meble. Tak było aż do roku 1948, kiedy to zakład znacjonalizowano. Powstała Fabryka Fortepianów i Pianin „Calisia”, która działała do 2007 roku. Tradycję budowy i renowacji fortepianów kontynuuje od 2003 roku firma Schimmel Pianos, której siedziba mieści się przy ul. Obozowej w dawnym zakładzie renowacji instrumentów.

Nieprzerwanie od 1974 roku trwa także historia Międzynarodowego Festiwalu Pianistów Jazzowych. W mieście, gdzie rodzą się fortepiany, rodzą się także wirtuozi jazzowej klawiatury. Już po raz 51 błyskają gwiazdy polskiej i międzynarodowej sceny. To niezwykła konsekwencja i niepowtarzalna synergia.

W czerwcu 2024 roku studenci Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego UAM odwiedzili fabrykę fortepianów Schimmel. Była to obecność szczególna – obserwowaliśmy niezwykły proces nadawania rzeczy martwej niezwykłej funkcji ożywienia. Widzieliśmy, jak pył po heblowaniu drewna uwidacznia bryłę, jak rama nabiera rumieńców koloru i będzie konstrukcją o wytrzymałości kilku ton, oraz to, jak odpowiednio skręcone i naprężone stalowe liny stają się strunami, które niosą dźwięki.

Zarejestrowaliśmy fragmenty procesu pracy ludzi z pasją, którzy tworzą instrumenty. Czy to jedynie fortepiany? To raczej przyszłe historie osób i miejsc, no i wspomnienia wielu wrażliwych na dźwięki.

Wystawa jest prologiem do dalszej dokumentacji tego procesu — to niezwykle istotne, żeby taka dogłębna opowieść fotograficzna kiedyś powstała. Przecież każdy fortepian to także ważna część historii Kalisza.

Autorzy fotografii: Marcin Adamski, Agata Jankowska, Victtoria Plaza, Justyna Trzepacz, Adrian Wykrota.

Opieka kuratorska: Joanna Dudek, Adrian Wykrota.

Otwarcie wystawy: 20 listopada 2024 (środa) g. 14.00 w Laboratorium Sztuki ul. Śródmiejska 31

Wystawę oryginalnych fotografii można oglądać w Laboratorium Sztuki przy ul. Śródmiejskiej 31

20 listopada środa: 16.00-19.00
21 listopada czwartek: 16.00-19.00
22 listopada piątek: 14.00-19.00
23 listopada sobota: 10.00-14.00

Wystawę plenerową w ramach projektu „Postój ze Sztuką” można oglądać w witrynach przystanków autobusowych miasta Kalisza w następujących lokalizacjach:

Parczewskiego (kierunek jazdy: plac Jana Pawła II, Łódzka, Warszawska)
Plac Jana Pawła II (kierunek jazdy: Stawiszyńska Skarszewska, Łódzka Warszawska)
Górnośląska Kaliniec (kierunek jazdy: Górnośląska Dworzec PKS)
Wyszyńskiego Słoneczna
Chopina II LO (kierunek jazdy: Rogatka)
Nowy Rynek Babina (kierunek jazdy: Chopina)
Śródmiejska Złoty Róg (kierunek jazdy: pl. Jana Pawła 2)